ZOFIA SOLARZOWA "CHRZESTNA" z domu MICHAŁOWSKA,
(ur. 08.02.1902, zm. 22.01.1988 r.)
Portret namalował: Władysław Trebunia Tutka
Wybitna i wielce zasłużona działaczka ruchu wiciowego, ludowego oraz ruchu uniwersytetów ludowych. Współtwórczyni Uniwersytetu Ludowego im. Władysława Orkana w Szycach k. Krakowa, Wiejskiego Uniwersytetu Orkanowego w Gaci k. Przeworska, po wojnie organizatorka i kierowniczka Uniwersytetu Ludowego Teatralnego w Brusie k. Łodzi. Towarzyszka życia i pracy Ignacego Solarza - myśliciela, działacza, wychowawcy młodzieży wiejskiej, twórcy polskiego typu uniwersytetu ludowego.
Urodziła się w Odessie, wychowywała na Mazowszu we wsi Miąse, a następnie na ziemi sandomierskiej - w domu przybranych rodziców - Marii z Młodzianowskich i Feliksa Symonowiczów. Wszechstronnie utalentowana, wychowana w tradycjach patriotycznych i demokratycznych, od najmłodszych lat uczestniczyła w życiu kulturalnym i oświatowym polskiej wsi. Jako harcerka w 1920 roku brała udział w wojnie, w szeregach ochotniczych oddziałów Ligi Kobiet, w stopniu kaprala. W czasie ostatniej wojny, jako żołnierz Batalionów Chłopskich członkini Ludowego Związku Kobiet pisywała artykuły do podziemnej prasy, prowadziła zajęcia na kursach oraz układała pieśni.
Była organizatorką życia społeczno - kulturalnego na wsi, twórczyni znanych zespołów artystycznych "Biały Dunajec" oraz "Promni" przy SGGW. Swoją działalnością przywróciła właściwą rangę pieśni ludowej i przyczyniła się do jej szerokiego upowszechnienia. Ona była też inicjatorką inscenizowania pieśni ludowej, tworzenia samorodnego teatru ludowego, nadawania obrzędom ludowym - jak np. dożynki - nowych treści społecznych. Sama jest autorką wielu pięknych i powszechnie przez wiciarzy śpiewanych pieśni między innymi "Błogosławionej dobroci człowieka" oraz hymnu Batalionów Chłopskich "Do boju o Polskę Ludową".
Aktywnie uczestniczyła w odrodzeniu Towarzystwa Uniwersytetów Ludowych. Całym sercem wspomagała działalność TUL, szczególnie jako wykładowca na kursach Uniwersytetów Ludowych dla nauczycieli szkół wiejskich. Wspomagała także odrodzony Związek Młodzieży Wiejskiej.
Zofia Solarzowa odeszła 22 stycznia 1988 r. w 60-tą rocznicę powstania ruchu wiciowego.
